Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest met een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep met 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in 8 departementen met zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement van Texel
dit departement met een Amstel
het departement over de Delf
Tevens lagen tevens het departement over een Schelde en Maas en het departement met een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de andere ordening niet en na de instelling in 1801 aangaande het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met de antieke gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen door dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden met de Maas.
Na de Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, was de opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet over 29 maart 1814 werden de departementen verwisselen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden aangaande een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Aangaande Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werd via de rest met de commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour aangaande Friesland tot Holland, maar ons deel van Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werd verder het laatste Hollands Brabant, nederland aangaande Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werd Holland bij een grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate voor Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat aangaande Amsterdam en drong men met op het herstel betreffende een verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werden echter niet met tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel over de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake aangaande ons samenvoeging over de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk het deze regelen over de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel van de Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden door medicament met de Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie kan worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en voorheen dit IJ) indien grens fungeert.
Ten zuiden aangaande het Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tevens het Gooi, alsook een dichtbevolkt gebied, doch betreffende ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet geheel vlak).
Ten noorden aangaande het Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en overige, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel over een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden de Kop van Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust aangaande de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De regio tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden van het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel met Kennemerland vormt deze uitleg een IJmond, betreffende een Hoogovens en overige industrie: dit is het westelijk gebied betreffende dit Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op de noordpunt aangaande het schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (ooit ons zeearm) en het Noordzeekanaal betreffende de daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en Provincie Noord-Holland het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te horen, omdat hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect van een standaardtaal afwijkt; bovenal het Tessels en het Wierings hebben ons enorm persoonlijk karakter.
Net ingeval in andere dialectgebieden is in Noord-Holland sprake officiële site over ons teruggang met een dialecten. Toch zijn sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams wordt ter plaatse nog enorm doorgaans gesproken. Verschillende dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en het blijkt tevens uit de dialecten. Een dialecten ten noorden met het IJ zijn kom naar deze jongens de meeste afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden aangaande het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten met Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls zodra Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben een enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom zeer scherp over een omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
Een indeling over de dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat achterbaks met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en bezit het nimmer volkomen kunnen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Hoewel die theorie veel aanhang bezit, wordt ze via overige taalkundigen aangaande een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 4 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht over de besturen over een recreatieschappen voor een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhoud met zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen van Texel (een hele westzijde met Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook zijn daar in Noord-Holland een tiental overige door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (van Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het deze website hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort